We worden allemaal gevraagd duurzamer te leven, we willen het ook, want we weten dat het nu belangrijker is dan ooit. Maar wat is duurzaamheid precies, hoe doe je dat nu en vooral, hoe verval je niet in de veel gevreesde eco anxiety?
Hoe is 2025 voor jou?✨ Ontdek het nieuwste boek van spiritueel uitgeverij AnkhHermes: Antwoorden uit het Universum.
Inhoud
Wat is duurzaamheid
Laten we eerst eens kijken wat duurzaamheid eigenlijk is. Volgens de van Dale heeft het woord duurzaam drie betekenissen:
- lang durend: een duurzame vrede. Een duurzaam ecosysteem is voor onbepaalde tijd divers, productief en dus gezond.
- weinig aan slijtage of bederf onderhevig: eikenhout is duurzaam. Maar producten die lang meegaan zijn ook duurzaam op een andere manier:
- het milieu weinig belastend: duurzame energie; duurzaam produceren. Een product dat van productie tot en met verwerking als afval niet nadelig voor het grotere systeem is, is een duurzaam product.
Met andere woorden ontwikkelingen, acties en producten die bijdragen aan een gezonde aarde met al haar bewoners en ecosystemen, zijn in de kern duurzaam. Ze zorgen ervoor dat er in de behoeften van de huidige generatie, van mensen aan de andere kant van de wereld én die van de toekomstige generaties kan worden voorzien.
Waarom moeten we duurzamer leven
De afgelopen eeuwen hebben we ons de koning te rijk gevoeld. We hebben geleefd alsof we op een oneindig overvloeiende wereld woonden. De economie, onze rijkdom en onze stapel spullen kon zonder einde blijven groeien. Maar wat blijkt, de aarde kan maar een bepaalde hoeveelheid materialen en ruimte leveren. We beseffen ons ineens: op onze aarde kan groei niet eeuwig doorgaan en het moet op een gegeven moment stoppen.
En dat moment is nu heel dichtbij. Als mensheid staan we namelijk op het punt waarop we met onze groeidrift en bezittingsdrang de andere miljoenen creaturen die hier met ons samenwonen naar de uithoeken van de aardbol hebben gedreven. We pakken in hoog tempo hun voedselbronnen en leefruimte af voor ons eigen belang. We dachten dat dat wel oké was, maar daarmee hebben we ons eigen huis, onze aarde, blijkbaar ziek gemaakt: haar balans is volledig weg.
Eco anxiety
Terwijl je deze werkelijkheid tot je door laat dringen, is het bijna onmogelijk niet overweldigd en depressief te raken. Dit gevoel van machteloosheid heeft een naam: eco anxiety. Hele groepen mensen voelen zich verlamt door de angst voor het doemscenario dat ons wordt voorgeschoteld. Als je het probleem globaal bekijkt, is het ook te groot om te bevatten. Hierdoor kun je bedenken dat je er als kleine ik niks aan kan doen, met als gevolg dat je dan juist geen stappen neemt om het klimaat te verbeteren. Willen we nog langer op deze aardbol rondlopen dan is het belangrijk om die angst in de ogen te kijken en om te zetten in actie.
Inter-being
Mijn eerste grote stap naar een duurzamer leven was het besef dat alles aan elkaar vast zit. Dat mijn kleine acties soms grote, zelfs negatieve, gevolgen kunnen hebben. Ik kwam de boeken van de boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh tegen, waarin hij sprak over inter-being. Met deze term, het inter-zijn, doelde hij op de keten waarmee alles op aarde samenwerkt. Door zijn teksten zag ik in dat er aan het brood dat ik in de supermarkt kocht een hele reeks aan acties, niet alleen van de mens, maar ook van onze aarde, vooraf ging. En hierdoor wist ik hoe belangrijk mijn kleine acties waren: ik kon kiezen om brood te kopen dat slecht deed of dat goed deed. Ik koos voor het laatste.
Do your part
Je hoeft geen boeddhistische monnik of een fervent voorvechter van een beter milieu te zijn om toch duurzamer te leven. Een duurzamer leven begint bij het besef dat jouw welzijn vasthangt aan het welzijn van een ander en dat je daar jouw verantwoordelijkheid in neemt.
Ik besloot steeds meer dingen te kopen die goed deden, die mij goed deden doordat hun energie, hun keten alleen maar uit goede stappen bestond. En dan dacht ik niet alleen aan de kinderen in de chocolade plantages, maar ook aan de apen in het oerwoud, de eeuwenoude bomen en het water in onze zeeën. Ik ging een andere relatie met het hele systeem aan, ik voelde me een onderdeel: een belangrijk onderdeel.
Door de interconnectie tussen de onderdelen van het systeem te zien en jouw rol daarin te nemen, geef je jezelf ook weer het gevoel van macht. Je weet dat positief gedrag een reactie heeft op het geheel en zorgt voor het welzijn van alles om je heen.
Kleine stapjes vooruit
Duurzaam leven begint dus bij jezelf, maar hoe doe je dat? Hoe kruip je uit het gevoel van eco anxiety en kom je in actie? Duurzaam leven kost geld, geld dat zich uiteindelijk terugbetaald. Duurzaam leven kost tijd, omdat je meer zelf moet doen en minder op de automatische piloot.
De eerste en makkelijkste stap naar een duurzaam leven is actief je connectie te herstellen met de aarde, met het ecologische systeem.
Deze connectie maak je door je bewust te worden van je omgeving, door het zien van de magie in de kleine dingen, door weer van de wereld te leren houden. Ook als het er niet zo goed voor staat, juist als het er niet zo goed voor staat. Want waar je van houdt dat wil je beschermen, dat wil je niet uitbuiten en overheersen, dat wil je laten groeien in al zijn schoonheid.
Kus de aarde
Hoe ik dat heb gedaan? Door mindful wandelen. Door mindful een rondje te wandelen door de wijk, het bos in de buurt of zoals ik deed, in een ander ecosysteem hoog in de bergen. Mindfulness verlaagt je je stress en je zorgen, maar door daarnaast ook mindful aandacht te geven aan waar je je voeten neerzet, betreed je de aarde met liefde. Je voeten kussen de aarde.
Ik daag je uit om één keer per week eens mindful te gaan wandelen, te genieten van de connectie met de aarde, van dat sprietje gras tussen de stoeptegels, dat kleine verwilderde struikje en die rij vogels op het hek.
Ik daag je uit om de aarde als geheel en een levend creatuur te zien en er weer van te leren houden.
Walk as if you are kissing the Earth with your feet.
Thich Nhat Hanh
Volgens de Maya Abuela Flordemayo spreekt een oude Indiaanse legende van een grote brand in het bos, waarvoor alle dieren alle kanten op vluchtten. Maar er was een kleine kolibri die in tegenovergestelde richting vloog…
De jaguar zag dit komen en gaan aan en besloot uiteindelijk de vogel te vragen waarom hij steeds richting het vuur vloog.
“Ik ga naar het meer”, antwoordde de kolibrie, “waar ik met mijn bek water pak dat ik op het vuur gooi om het te blussen.”
De jaguar lachte en vroeg: “Denk je echt dat jij als kleine vogel in je eentje dat grote vuur kunt blussen?”
“Nee,” zei de kolibrie, “dat kan ik niet, maar het bos is mijn thuis. Het geeft me voedsel en bescherming en daar ben ik dankbaar voor. Het is een deel van mij en ik ben een deel van haar. Ik weet dat ik het vuur niet kan blussen, maar ik doe mijn deel om haar te redden.”
Op dat moment luisterden de bosgeesten mee en waren geraakt door de toewijding van dit kleine vogeltje. Uit verering stuurden ze een stortregen, die een einde maakte aan het grote vuur.
Moraal van het verhaal: doe jouw deel.
Bron: Flordemayo®
• Daphne Helvensteyn • We are all leaves of one tree. We are all waves of one sea. (Thich Nhat Hanh) • Staat geaard en spiritueel in het leven • Is geïnteresseerd in sjamanisme, numerologie en astrologie • Woonachtig in Zuid Spanje •
